متیلن دی فنیل ایزوسیانات (Methylene diphenyl diisocyanate – MDI )، یکی از انواع ایزوسیانات های آروماتیک است که با فرمول شیمیایی C15H10N2O2 معرفی می‌شود. این ترکیب، دارای دو گروه ایزوسیانات (-N=C=O) است که به عنوان گروه‌های راکتیو در فرآیندهای پلیمری واکنش می‌دهند. گروه‌های راکتیو یا گروه‌های واکنشی (Reactive Groups) به گروه‌های شیمیایی اشاره دارد که در واکنش‌های شیمیایی مختلف، به ویژه در فرآیندهای پلیمری، به عنوان نقطه شروع برای ایجاد پیوندها و ترکیبات جدید عمل می‌کنند.
MDI به دلیل ویژگی‌های شیمیایی خاص خود، در تشکیل پلی‌اورتان با دیگر ترکیبات شیمیایی تعامل دارد. در این مقاله به طور مفصل، این ترکیب شیمیایی می پردازیم و خواص مختلف آن را مورد بررسی قرار می دهیم.
ایزوسیانات چیست؟
ایزوسیانات‌ها مجموعه‌ای از ترکیبات شیمیایی بسیار واکنش پذیر هستند که فرمول عمومی آن ها (–N=C=O) است. این ماده، براساس نوع ترکیبات و فرمول شیمیایی خود، به چندین دسته تقسیم می شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به ایزوسیانات ها، به مقاله (ایزوسیانات چیست) مراجعه نمایید.
انواع ایزوسیانات
۱. پلی ایزوسیانات
این گروه معمولاً از دی‌ایزوسیانات‌ها به دست می‌آید و ممکن است شامل چندین گروه ایزوسیانات باشد.
۲. دی ایزوسیانات
- متیلن دی فنیل ایزوسیانات (MDI)
- تولوئن دی ایزوسیانات (TDI)
- نفتالن دی ایزوسیانات (NDI)
- هگزا متیلن دی ایزوسیانات (HDI)
- ایزوفورون دی ایزوسیانات (IPDI)
متیلن دی فنیل ایزوسیانات یکی از انواع پرکاربرد ایزوسیانات ها است که ما در بخش بعدی به نحوه تشکیل این ماده نیز می پردازیم.
📚 بیشتر بخوانید…
TDI یا تولوئن دی ایزوسیانات چیست ؟
Mdi مخفف چیست؟
شاید شما نیز در حین تحقیق و گشت و گذار در اینترنت به mdi بر خورده باشید. اصطلاح mdi در علم شیمی مخفف یکی از انواع ایزوسیانات ها به نام متیلن دی فنیل ایزوسیانات است. نام انگلیسی آن Methylene diphenyl diisocyanate است.
البته اصلاح mdi دیگری نیز در علوم کامپیوتر وجود دارد که مخفف Multiple Document Interface است . به برنامه هایی که در پنجره والد آن ها ، چند پنجره فرعی و زیرمجموعه قرار دارد، اصطلاحا برنامه های mdi گفته می شود.
جهت خرید متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات می توانید به سایت ترب مراجعه کنید
نحوه تشکیل متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات
برای تشکیل متیلن فنیل ایزوسیانات (MDI)، ابتدا دی ایزوسیانات های دی‌فنیل متان،از فنیل آمین با فرمالدئید تولید می‌شود. سپس با ترکیب دی ایزوسیانات های دی‌فنیل متان با اتیلن دی کلرویید در حضور محلول‌کننده مناسب و با تنظیم دما و شرایط واکنش، متیلن فنیل ایزوسیانات تشکیل می‌شود.
پس از تولید متیلن فنیل ایزوسیانات، ممکن است لازم باشد تا خلوص محصول بهبود یابد و از طریق مراحل مختلفی مانند دستگاه‌های تقطیر و استخراج پاک‌سازی شود.
ویژگی های متیلن فنیل ایزوسیانات
شاخص ترین ویژگی متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات (MDI) به عنوان یک دی ایزوسیانات آروماتیک، این است که در دمای اتاق به شکل کریستال‌های سفید رنگ مشاهده می‌شود و پس از ذوب شدن، به مایعی بی رنگ و شفاف تبدیل می‌شود. علاوه بر این، متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات، بوی بسیار تندی دارد.
طبق اطلاعات موجود، جرم مولی متیلن دی‌فنیل دی‌ایزوسیانات برابر با ۲۵۰٫۲۵ g/mol است.
جرم مولی طبق تعریف ویکی پدیا برابر است با:
جرم یک مول از هر ماده بر حسب گرم یا کیلوگرم را جرم مولی می‌گویند. واحد جرم مولی، گرم بر مول یا کیلوگرم بر مول است.
جدول زیر، ویژگی‌های مهم متیلن فنیل ایزوسیانات (MDI) را ارائه می دهد که از منابع معتبر علمی استخراج شده‌اند.
ویژگی | توضیح |
|---|---|
نام شیمیایی | متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات (MDI)
|
فرمول شیمیایی | C15H10N2O2
|
وزن مولکولی | g/mol 250 |
شکل فیزیکی | جامد سفید یا زرد روشن
|
دمای ذوب | ۳۹.۵ درجه سلسیوس
|
دمای جوش | بالاتر از ۲۱۰ درجه سلسیوس
|
فشار بخار در ۲۰ درجه سلسیوس
| کمتر از ۱۰^-۵ hPa
|
دسته‌بندی MAK
| ۰.۰۰۵ میلی‌لیتر بر متر مکعب (ppm)
|
نقطه اشتعال | بالاتر از ۲۱۰ درجه سلسیوس
|
دسته‌بندی تجهیزات حفاظت فردی از کارگران
| مورد IIIB – دستورالعمل مشخصی مربوط به استفاده از ایزوسیانات در کارمندان مشخص شده است.
|
تفاوت متیلن فنیل ایزوسیانات با انواع ایزوسیانات‌ها
ایزوسیانات های مختلف، معمولا کاربردهای مشابهی در صنایع دارند. تمامی آن ها در تولید رنگ، چسب ، انواع الاستومر، پوشش های محافظ، فوم پلی اورتان و بسیاری محصولات شیمیایی دیگر کاربرد دارند؛ اما ویژگی های محصول نهایی تولید شده توسط هر یک از ایزوسیانات ها، با یکدیگر تفاوت خواهد داشت. به عنوان مثال، متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات، فوم پلی اورتانی تولید می کند که انعطاف پذیری کمی دارد و بیشتر برای عایق بندی خانه ها و یخچال ها به کار می رود.
این تفاوت ها، عمدتا به دلیل شکل فیزیکی و ظاهری آن هاست و موجب بروز تفاوت در محصول نهایی خواهد شد. برای ملموس شدن این موضوع، می توان به تفاوت ظاهری دو ماده تولوئن دی ایزوسیانات (TDI) و متیلن دی فنیل دی ایزوسیانات اشاره کرد. حالت فیزیکی MDI به صورت جامد کریستالی روشن است؛ در حالیکه TDI مایعی شفاف زرد رنگ است.
5 پاسخ
ممنون از مطلبتون
ممنون از مطالب خوبتون
ام دی ای برای تولید پلی یورتان کفشی شما استفاده میشه؟ درسته؟
ممنون می شم جواب بدید.
بله mdi بیشترین کاربرد رو برای تولید پلی یورتان های کفشی دارد
برای خرید mdi چیکار کنیم؟
منتظر توضیحاتتون هستم.