امروزه، کیفیت و مقاومت مواد اولیه در تولید تجهیزات صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است. در صنعت پزشکی نیز کیفیت ماده، تاثیر بسزایی در انتخاب تجهیزات مورد نیاز دارد.
به همین جهت، زیست سازگاری و مقاومت تطبیقپذیری پلی یورتان، باعث شده است که به طور گسترده در کاربردهای پزشکی و دارویی مورد استفاده قرار گیرد. پلی یورتانهایی وجود دارند که زیست تخریبپذیر و بی ضرر هستند و دارای دوام، انعطافپذیری و مقاومت قابل توجهی هستند. همچنین، به دلیل سازگاری با زیست و طبیعت و مقاومت مناسب در برابر خم شدن، کاربردهای فراوانی در صنعت پزشکی دارند.
این نکته نیز قابل اهمیت است که به خواص الاستومری آن باید سختی، مقاومت در برابر پارگی و سایش را نیز اضافه کنیم.
در ادامه این مطالب، به صورت مفصل به کاربرد پلییورتان در پزشکی می پردازیم و اطلاعات دریافتی هریک از آنها را شرح میدهیم.
تاریخچه پلی یورتان در پزشکی
خواص مکانیکی عالی پلی اورتان باعث استفاده از آن در زیست پزشکی شد، اگرچه در ابتدا پاسخ بیولوژیکی مورد مطالعه قرار نگرفت، بنابراین اولین دستگاه های ساخته شده از ماده پلی یورتان با شکست مواجه شدند.
در سال ۱۹۵۸ بود که با توسعه پروتز سینه، مواد پلی اورتان برای اولین بار در کاربردهای زیست پزشکی مورد استفاده قرار گرفت. همچنین، این ماده در دریچه های قلب و اتاقک ها و در پیوندهای آئورت استفاده شد.
با این حال، هنگامی که مشاهده شد که امکان آسیب مواد پلی یورتانی با هیدرولیز وجود دارد، تحقیقاتی برای تکامل تولید پلی یورتان ها آغاز گردید .
در سال ۱۹۶۷، نخ لاکرا ساخته شده از پلییورتان برای اولین بار به عنوان نخ بخیه استفاده شد. اولین قلب مصنوعی پلی یورتان به نام Avcothane-51 در سال ۱۹۷۱ ساخته شد.
📚 بیشتر بخوانید…
تفاوت اپوکسی و پلی یورتان در چیست ؟
اولین پلی اورتان که به طور خاص برای استفاده پزشکی طراحی شده است. یک سال بعد، Biomer به عنوان الاستومری برای کاربردهای قلبی عروقی به صنعت پزشکی اضافه شد.
در سال ۱۹۷۷، اولین پلی اورتان ترموپلاستیک در صنعت پزشکی معرفی شد. یک سال بعد Tecoflex برای کاربردهای دائمی ظهور کرد. در اواخر دهه ۱۹۷۰، پلی یورتان ها با طیف گسترده ای از نفوذپذیری و عملکرد به عنوان یک مانع میکروبی توسعه یافتند.
در دهه ۹۰ میلادی، مواد زیست پزشکی و جایگزین جدیدی مانند Chronoflex معرفی شدند که منجر به نسل جدیدی از مواد با یونهای نقره برای جلوگیری از عفونت میشد.
همچنین، در اواخر دهه ۹۰، قطعه ای به نام Elast-EonTM برای بازسازی و ترمیم بیماری شکستگی قلب با پایداری زیستی بیشتر تولید شد. در سال ۲۰۰۸، تولید ماده ای پلی یورتانی به نام ChronoSil راه اندازی شد که برای برنامه های دائمی در نظر گرفته شده بود. اینها تنها بخش کوچکی از پیشرفت علم برای تولید پلی اورتان در مصارف پزشکی است.
کاربردهای پزشکی پلی اورتان
پلییورتان در صنعت پزشکی به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. در زیر به کاربردهای پزشکی پلی اورتان می پردازیم:
جراحی قلب و عروق
پلی یورتان PU به طور تخصصی در جراحی قلب و عروق کاربرد داشته و باعث پیشرفت علم پزشکی در این شاخه گشته است. به عنوان مثال از پلی یورتان در ساخت دستگاه ضربان ساز قلب، دستگاه های کمکی قلبی، قلب مصنوعی، پیوندها، غشا، کاتتر های شریان، سنگ کلیه، بالون، فنر قلب یا استنت و … استفاده میشود.
جراحی ارتوپدی و تروماتولوژی
مثال هایی از کاربرد پی یو در این جراحیها شامل جایگزین های استخوان اسفنجی، بافت های ترمیم غضروف، بازسازی رباط، اصلاح عیوب استخوان، بازسازی استخوان، جایگزینی هسته دیسک بین مهره ای، درمان شکستگی های فشاری مهره ها و جایگزینی منیسک است
📚 بیشتر بخوانید…
کاربرد پلی یورتان در صنایع مختلف
جراحی ترمیمی
از پی یو یا پلی اورتان برای ترمیم زخمها استفاده میشود و تجهیزات پزشکی از جمله نخ های بخیه، پانسمان ها، چسب های بافتی و ایمپلنت های سینه از جنس پلی یورتان تولید میشود.
زنان و زایمان
از ماده پلی یورتان در مامایی و زنان و زایمان برای تولید کاندوم و اسفنج همراه با داروهای ضد بارداری استفاده میشود.
مهندسی بافت
در مهندسی بافت نیز از این ماده برای تولید پوست مصنوعی، پروتز مری، کانال های بازسازی عصبی استفاده میشود.
ژن درمانی
یکی دیگر از کاربردهای پلی یورتان در صنعت پزشکی که میبایست به آن اشاره کرد، تولید ناقلان غیر ویروسی در علم ژن درمانی است. این کشف و تولید، به عنوان یکی از افتخارات علمی به شمار میآید و تاثیر بسیار مهمی در درمان بیماریهای ارثی و مادرزادی گذاشته است.
ساخت لوازم پزشکی
از تولیدات موثر و کاربردی پلی یورتان، ساخت لوازم و تجهیزات پزشکی مانند کپسوله کردن غشاها در فیلترهای همودیالیز، اکسیژن سازها و غلظت دهنده های خون، دستکشها و … است.
کفپوشها و محافظها
در بخشهای مختلف بیمارستانها و مراکز پزشکی، پلییورتان به عنوان موادی برای تولید کفپوشها و محافظها در مقابل عوامل آلودگی و جلوگیری از انزالات استفاده میشود.
